نیاز به شکل‌گیری یک پاردایم جدید بومی و دینی در علوم اجتماعی ایران

به گزارش خبرگزاری پیروان موعود به نقل از خبرگزاری فارس، روز گذشته به دعوت سایت علوم اجتماعی اسلامی ایرانی (ejtemaee.ir) نشست صمیمانه‌ای بعد از نماز مغرب و عشا با حضور جمعی از اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی حوزه علوم اجتماعی دانشگاه‌های تهران در حسینیه هنر دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب برگزار شد.

در این نشست ضمن معرفی فعالیت‌های سایت علوم اجتماعی اسلامی ایرانی در بازنمایی رویکردهای مختلف این حوزه، پیرامون آسیب‌شناسی اجتماعات علمی دانشگاهی و الزامات و شرایط تحقق یک اجتماع علمی جدید در حوزه علوم اجتماعی اسلامی ایرانی بحث و تبادل نظر صورت گرفت.

دکتر غلامرضا جمشیدی‌ها(دانشگاه تهران)، دکتر علی انتظاری(دانشگاه علامه طباطبایی)، دکتر محمد تقی کرمی ( دانشگاه علامه طباطبایی)، دکتر علیرضا شجاعی‌زند(دانشگاه تربیت مدرس)، دکتر شهلا باقری( دانشگاه خوارزمی)، دکتر ابراهیم زائری(دانشگاه تهران)، دکتر جمیلی(دانشگاه الزهرا) دکتر حامد حاجی حیدری(دانشگاه تهران)، دکتر ابراهیم فیاض(دانشگاه تهران) و دکتر طالبی(دانشگاه علامه طباطبایی) و جمعی از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های تهران از مدعوین و حاضرین این نشست صمیمانه بودند.

جمشیدی‌ها: رشته الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به زودی در دانشگاه تهران راه اندازی می‌شود

در این جلسه دکتر جمشیدی‌ها رییس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران ضمن تبیین الزامات شکل‌گیری یک نهاد علمی جدید گزارشی از فعالیت‌های صورت گرفته در این حوزه در دانشگاه تهران ارائه داد.

وی ایجاد رشته‌های فلسفه علوم اجتماعی و دانش اجتماعی مسلمین در سال گذشته در مقطع کارشناسی ارشد و رشته  الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت در آینده‌ای نزدیک را از جمله این فعالیت‌ها در دانشگاه تهران برشمرد.

وی همچنین تحول در علوم اجتماعی ناکارآمد فعلی را نیازمند افرادی علاقمند و پیشتاز با پشتکار بالا در حوزه علوم اجتماعی اسلامی و بومی دانست و ابراز امیدواری کرد سایت علوم اجتماعی مهمل خوبی برای ایجاد ارتباط بین اساتید و دانشجویان علاقمند در این حوزه باشد.

انتظاری: فقر تحزب باعث سیاسی کاری در تشکل‌های علمی شده است

در ادامه دکتر علی اردشیر انتظاری مدیر گروه جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی ضمن آسیب‌شناسی تشکل‌های علمی فعال در جامعه علمی ایران ضعف تحزب و سرریز شدن فعالیت‌های سیاسی به درون تشکل‌های غیر سیاسی از جمله انجمن‌های علمی را مهمترین عامل بازماندن تشکل‌ها از رسالت اصلی‌شان عنوان کرد و اضافه کرد: یک اجتماع علمی در حوزه علوم اجتماعی اسلامی و بومی  باید مبتنی بر یک نیاز واقعی و مبتنی بر حل مسائل اجتماعی شکل بگیرد تا قوام و دوام لازم را پیدا کند و علوم اجتماعی فعلی از مسائل اساسی جامعه ما فاصله گرفته است.

محسنیان‌راد: نگاه علمی و به دور از سیاست‌زدگی مهمترین رسالت تشکل علمی است

دکتر محسنیان‌راد استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی و دانشگاه امام صادق(ع) مهمترین عامل رشد یک حرکت علمی را خلوص‌گرایی علمی و دوری از حواشی سیاسی دانست و نقد و بررسی جدی و فارغ از ملاحظات غیر علمی ایده‌های جدید در یک فضای کاملا علمی را عامل رشد یک اجتماع علمی دانست.

اسفندیاری: شکل گیری اجتماع علمی جدید یک پدیده عادی در جهان علم است

دکتر شهاب اسفندیاری عضو هیات علمی دانشگاه هنر ضمن تشریح شکل‌گیری مکتب بیرمنگام در حوزه مطالعات فرهنگی شکل گیری یک مکتب علمی متفاوت را با توجه به رویه‌های علمی موجود در دنیا یک امر بدیهی و عادی دانست و اظهار داشت: وقتی مسائل مورد بررسی تعدادی از محققان متفاوت از مسائل پیشین می‌شود و یا تعدای از محققان با بینش‌های فرهنگی نزدیک به هم اما متفاوت با فضای رایج علمی در کنار هم قرار می‌گیرند مکتب علمی جدیدی شکل می‌گیرد و این اصلا پدیده عجیبی نیست.

باقری: مقاومت برخی دانشگاهیان برای شکل گیری یک رویکرد جدید در حوزه علوم اجتماعی اسلامی

دکتر شهلا باقری مدیر گروه جامعه شناسی دانشگاه خوارزمی علوم اجتماعی موجود را به لحاظ نظری از تحولات رخ داده در عرصه اجتماعی ایران عقب مانده‌تر دانست و اظهار داشت: به دلایل مختلف برخی ها در مقابل شکل‌گیری یک مکتب و گفتمان جدید دینی و بومی در علوم اجتماعی مقاومت می‌کنند.

وی در ادامه گزارشی از فعالیت‌های صورت گرفته در دانشگاه خوارزمی برای تحقق این گفتمان جدید ارائه کرد و تشکیل دوره دکتری سیاست گذاری فرهنگی و پیوست‌نگاری فرهنگی در دانشگاه خوارزمی را از این جمله فعالیت‌ها بر شمرد.

جمیلی: پاردایم حاضر علوم اجتماعی پاسخگوی مسائل اجتماعی نیست

سرکار خانم دکتر جمیلی عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا(س) ضمن آسیب شناسی تشکل‌های علمی موجود اظهار داشت یک پارادایم جدید در علم هنگامی شکل می گیرد که پارادایم فعلی در پاسخگویی به مسائل دچار بحران باشد.

وی ضمن انتقاد از مقاومت های صورت گرفته برای استفاده از روش‌های کیفی جدید در حوزه علوم اجتماعی، برخورد علمی با روش‌ها و رویکردهای جدید در حوزه علوم اجتماعی را خواستار شد.

انتقاد دکتر فیاض از غلبه علوم فنی و تکنیکی بر علوم انسانی در ایران

دکتر ابراهیم فیاض عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ضمن انتقاد از وضعیت فعلی علوم انسانی و اجتماعی در ایران سیطره کمیت‌گرایی علوم فنی و تکنیکی بر علوم اجتماعی را مهمترن عامل عقب افتادگی این علوم در ایران دانست.

وی سنجش علوم انسانی در ایران با شاخصهای علوم تجربی در ایران را فاجعه بار دانست و آن را عامل جدا افتادگی نهاد علم از جامعه ایرانی دانست.

طالبی: از تجربیات سی ساله باید استفاده کرد

دکتر طالبی عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی مباحث مطرح شده و دغدغه های اساتید و دانشجویان این حوزه را دارای صبغه تاریخی دانست و از دانشجویان خواست به سابقه تاریخی این ایده‌ها در سال‌های انقلاب فرهنگی مراجعه کنند تا دچار تکرار و درجا زدگی نشوند.

شهرستانی: اولین قدم برای تشکیل اجتماع علمی داشتن مساله مشترک میان نخبگان علمی است

در این نشست همچنین سید حسین شهرستانی به نمایندگی از دانشجویان تحصیلات تکمیلی حاضر در نشست درباره الزامات و شرایط شکل گیری یک اجتماع علمی پرداخت.

وی ضمن تفکیک اجتماع علمی از جامعه علمی در جامعه‌شناسی روابط علمی در اجتماع علمی را جوهری، غیر صوری، ارگانیک و حقیقی دانست و نبود یک مساله اجتماعی مشترک، بروکراسی اداری در دانشگاه‌ها، کمی‌گرایی و مدرک‌گرایی را مهمترین موانع شکل گیری یک اجتماع علمی بیان کرد.

وی شکل‌گیری مساله مشترک اجتماعی میان نخبگان حوزه علوم اجتماعی را اولین قدم برای همدلی و همفکری و ایجاد یک نهاد علمی جدید دانست و اظهار داشت: اگر چه در چهار دهه اخیر انقلاب اسلامی بزرگترین و مهمترین حادثه سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران معاصر ما بوده است ولی علوم اجتماعی هنوز وارد تبیین جدی و بومی آن نشده است.

انتهای پیام/س